Onderstaand interview is geschreven door Folkert van der Glas in opdracht van de Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij (NV NOM) en is terug te lezen in editie 48 van de NOMMER. De foto is gemaakt door Hans van Dijk in opdracht van NV NOM.
Vector Machines introduceert revolutionaire robotmaaier
Het was geen eenvoudige opgave. Dat was vooral wel duidelijk. Toch slaagde Vector Machines erin om een elektrisch aangedreven autonome robotmaaier te ontwikkelen die ook op terreinen met hinderlijke obstakels en een slechte gps-ontvangst slim weet te navigeren. ‘We merkten dat er meer dan voldoende vraag was.’
‘Als we nu twintig machines hadden klaarstaan waren ze gisteren al weg’, stelt Erik Post. ‘De interesse uit de markt is groot. Niet heel gek, als je bedenkt hoeveel zonneparken er wereldwijd zijn en komen en hoe enorm de te maaien oppervlaktes zijn. De traditionele manier van grasonderhoud is dan een flinke uitdaging en vaak zelfs ondoenlijk.’
Erik is verantwoordelijk voor de marketing en export bij Vector Machines. Het bedrijf, formeel gestart in 2022 en opererend vanuit Lemmer en Stiens, ontwikkelde een eigen autonome robotmaaier. Op zich niets nieuws natuurlijk. Autonome maaiers kun je tegenwoordig overal tegenkomen. Op sportvelden of bij mensen thuis om het gazon strak en gezond te houden. Alleen: gangbare robotmaaiers werken met gps. En ja, dan is het op zonneparken soms lastig maaien. Onder de panelen is er immers geen gps-ontvangst meer. Juist daarvoor biedt Vector Machines een oplossing. Door een combinatie van technologieën is de Vector WD2.0, zoals de machine heet, in staat het terrein minutieus te scannen en de maaibewegingen aan te passen aan de omgeving.
Agrarisch techneut
Vector Machines is opgericht door Jan-Dirk van der Tol en Sander Steegstra. Jan-Dirk, een agrarisch techneut, richtte zich met zijn bedrijf Machines4Green jarenlang op de verkoop van radiografische maaimachines voor onder andere het grasonderhoud op en rond zonneparken. Met een andere onderneming, Feedtuber genaamd, hield hij zich bezig met de verkoop en productie van technische systemen voor het inkuilen van veevoeders en het vermalen en samenpersen van biomassa. Sander was ooit eigenaar van het verkoop- en serviceplatform Cvtotaal. De onderneming, waarmee hij onder meer cv-installaties, warmtepompen en zonnepanelen aanbood, verkocht hij in 2018 aan een grote energiereus.
Sportvelden en golfbanen
Het toenmalige Flinc, tot voor kort een label van de NOM en nu “gewoon” de naam van de ontwikkelingsmaatschappij draagt, zag in Sander een mogelijke investeerder in veelbelovende noordelijke bedrijven. Het was ook via Flinc dat Jan-Dirk en Sander elkaar voor het eerst ontmoetten. ‘Ik was aan Jan Dirk gekoppeld omdat hij een investeerder zocht voor Feedtuber’, vertelt Sander. ‘Kort daarvoor was ik zelf Ergon Robots gestart, een dealer van autonome maairobots voor grote terreinen als sportvelden en golfbanen. Het energiebedrijf waaraan ik Cvtotaal had verkocht was actief in zonneparken en vroeg of mijn robots ook daarvoor geschikt waren. Nee, moest ik bekennen. Maar ik zag wel kansen, zeker nadat ik hoorde dat Jan-Dirk daar met Machines4Green al behoorlijk in thuis was. Dus gingen de gesprekken al snel niet alleen over Feedtuber, maar steeds meer over het maaien van zonneparken. Het klikte, mede door onze gedeelde interesse.’
Fusie
Er was ook verbazing. Over dat er op duurzame energieprojecten als zonneparken nog veelal met brandstof aangedreven machines werd gewerkt. Dat er niet of nauwelijks autonoom gemaaid werd en vooral dat er nog geen adequate oplossing bestond voor het strak maaien van grote ruige terreinen met overal obstakels en oneffenheden. ‘We kwamen er al snel achter dat daar een gegronde reden voor was’, glimlacht Sander. ‘Het was gewoon ontzettend moeilijk. Toch besloten we de uitdaging aan te gaan en onze krachten te bundelen. Zo is Vector Machines ontstaan, uit een fusie tussen Machines4Green en Ergon Robots.’
Lidar
De activiteiten van beide bedrijven werden ondergebracht in de nieuwe onderneming, maar de focus lag voornamelijk op de ontwikkeling van wat later de Vector WD2.0 zou heten. Een complexe klus, zoals gezegd. ‘Het is relatief eenvoudig om op zonneparken met behulp van gps-rtk, een technologie om uiterst nauwkeurig te kunnen navigeren, en satellieten een maaitraject op te starten’, betoogt Sander. ‘Maar ja, zodra de robot zich eenmaal onder de panelen bevindt is het contact verloren.’
Om dat probleem te tackelen is de maaier van Vector Machines voorzien van lidar-technologie. Lidar staat voor light detection and ranging. Of in goed Nederlands: het bepalen van de locatie door middel van laserpulsen. Het stelt de machine in staat om obstakels nauwkeurig te identificeren en te ontwijken. Ook worden sensoren gebruikt om bijvoorbeeld de wielsnelheid te monitoren en om ervoor te zorgen dat de robotmaaier onder alle omstandigheden zelfstandig kan manoeuvreren. Het is vooral de combinatie van gps-rtk en lidar die de Vector WD2.0 uniek en onderscheidend maakt’, onderstreept Sander. ‘Dat was nog nooit eerder gedaan.’
Werkkapitaal
Nadat een werkend prototype gereed was, werd het tijd om de NOM in te schakelen. Er was financiering nodig om vakmensen te kunnen aannemen. Tegelijkertijd was er behoefte aan werkkapitaal voor het dragen van de lasten op korte termijn. ‘Natuurlijk, we merkten dat er meer dan voldoende vraag was’, zegt Sander. ‘Maar de machines moesten wel eerst gebouwd worden. We krijgen natuurlijk pas betaald als we daadwerkelijk kunnen leveren.’
De NOM was onder de indruk. Net als de Rabobank. Samen verstrekten ze Vector Machines de gewenste financiering. ‘De marktpotentie is overduidelijk aanwezig’, zegt Daniëlle van Dalfsen, Investment Manager bij de NOM. ‘Ook vormen Jan-Dirk en Sander een perfecte combinatie. Sander heeft een creatieve en innovatieve mindset en Jan Dirk is echt een man van de praktijk die precies weet wat een machine qua techniek nodig heeft. Bovendien past de fase waarin de onderneming zich bevond perfect bij de NOM.’
Werktuigdrager
Inmiddels zijn in Nederland de eerste machines verkocht. Nog dit jaar verwacht Vector Machines ook de buitenlandse markt op te gaan. De verwachtingen zijn hooggespannen. ‘We wisten dat de markt in Nederland al heel groot was’, verduidelijkt Erik. ‘Naarmate we meer internationale beurzen bezochten, zagen we dat er overal vraag was naar een product als de Vector WD2.0. Niet alleen in Europa, maar ook ver daarbuiten.’
De Vector WD2.0 is overigens meer dan alleen een elektrisch aangedreven en autonome robotmaaier, zegt Erik. ‘Het is een zogenaamde werktuigdrager. Een machines dus waar je verschillende werktuigen aan kunt hangen. Zo kun je hem ook uitrusten met bijvoorbeeld een schoffel of een kooimaaier. Het betekent dat de machine veel breder toepasbaar is dan alleen op zonneparken. Denk aan golfbanen, boomkwekerijen of de fruitteelt. Eigenlijk overal waar de gps-ontvangst soms slecht is en obstakels het groenonderhoud bemoeilijken is de Vector WD2.0 al snel interessant.’